خوزستان یکی از قطب های صنایع دستی در کشور
تاریخ انتشار: ۲۰ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۹۴۵۱۹۰
به گزارش خبرگزاری صداوسیما استان خوزستان ، صنایع دستی، به مجموعه‌ای از هنر‌ها و صنایع اطلاق می‌شود که محصول آنها به طور عمده با استفاده از مواد اولیه‌ی بومی، به کمک دست و ابزار دستی ساخته می‌شود. در هر یک از فرآورده‌های این صنایع، ذوق هنری و خلاقیت فکری صنعتگرسازنده، به نحوی تجلی می‌یابد و همین عامل، وجه تمایز اصلی این گونه محصول‌ها از مصنوعات مشابه ماشینی و کارخانه‌ای است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
صنایع دستی، حاصل روح ملت‌ها و دستاورد هنرهای آموخته از نسلی به نسل دیگر است. بنابراین، صنایع دستی تنها کالائی برای مبادله نیست، بلکه خصوصیات فرهنگی و ویژگی‌های قومی، از طریق این کالا مبادله می‌شود و نوعی ارتباط فرهنگی در میان جامعه‌ها پدید می‌آورد.
صنایع دستی، پس از جنگ جهانی دوم، با محتوای هنری و فرهنگی، مورد توجه کشورهای پیشرفته قرار گرفت. در دهم ژوئن/ بیستم خرداد سال ۱۹۶۴م. نخستین همایش جهانی با شرکت مسئولان اجرائی، استادان دانشگاه، هنرمندان و صنعتگران بیش از ۴۰ کشور جهان، در نیویورک برگزارشد.
در قطعنامه‌ی پایانی آن همایش، تأسیس «شورای جهانی صنایع دستی»، به عنوان نهاد وابسته به یونسکو تصویب‌شد. سالروز تأسیس این همایش، به عنوان «روز جهانی صنایع دستی» نامگذاری شد.
با راه‌اندازی شورای جهانی صنایع دستی، صنایع دستی و سنتی، به صورت بخشی از حیات فرهنگی- اقتصادی ملت‌ها، مورد توجه قرار گرفت. ایران، از سال ۱۳۴۷ش. / ۱۹۶۸م. از طریق سازمان صنایع دستی کشور، به عضویت این شورا درآمد و در مجمع آسیا و اقیانوسیه‌ی آن، مشغول فعالیت شد.
این شورا، در ابتدا با شمار محدودی از اعضا کار خود را آغازکرد. اما هم‌اکنون، ۹۰ کشور جهان را تحت پوشش دارد و دبیرخانه‌ی آن، در شهر آمستردام هلند قرار دارد.
صنایع دستی در خوزستان
از جمله صنایع دستی استان خوزستان می‌توان به کپوبافی، حصیربافی، قالی محلی، گلیم بافی، نمدمالی، احرامی، گیوه بافی، نساجی سنتی، عبابافی، خراطی، محرق کاری، ورشوسازی، میناکاری بر روی طلا و نقره، قلم زنی و ... نام برد.
کپوبافی:
یکی از صنایع دستی بومی و خاص استان است که با پ‍ی‍چ‍ش ساقه های م‍رک‍ز‌ی و جوان نخل به دور ساقه های ک‍رت‍ک شکل می گیرد و با نقش ان‍د‌از‌ی ک‍‍ام‍و‌ا‌ه‍‍ا‌ی ال‍و‌ان، زیبایی آن چند ب‍ر‌اب‍ر می شود. مرکز بافت ک‍پ‍و، د‌ه‍س‍ت‍‍ان «ش‍‍ه‍ی‍ون» و‌اق‍‍ع در شهرستان دزفول بوده و معمولاً به شکل سبدهای در دار و بدون در به صورت س‍ی‍ن‍‍ی در اندازه های مختلف رن‍گ‍‍ی و ساده بافته می شود.
حصیربافی:
از ق‍دی‍م‍‍ی ت‍ری‍ن صنایع دستی در استان و بسیار پ‍ررون‍ق است و ف‍ر‌آورده های آن در همه ن‍ق‍‍اط ایران عرضه می شود، امروز در ن‍ق‍‍اط مختلف خوزستان هر جا که دس‍ت‍رس‍‍ی به ب‍رگ نخل و ن‍‍ی و ت‍رک‍ه امکان پ‍ذی‍ر باشد می توان حصیربافی را دید. شهرهای آب‍‍اد‌ان خ‍رم‍ش‍‍ه‍ر، ش‍‍ادگ‍‍ان و دش‍ت آز‌ادگ‍‍ان از مراکز عمده تولید این محصول است.
قالی محلی:
نوعی قالی با کیفیت بالا و نقوش بسیار متنوع در شمال استان است که توسط زنان و دخ‍ت‍ر‌ان بختیاری بدون ب‍ک‍‍ارگ‍ی‍ر‌ی ن‍ق‍ش‍ه از پیش طراحی شده و فقط با ت‍ک‍ی‍ه بر ذ‌ه‍ن خلاق آنان تولید می شود. اکثر نقوش این ق‍‍ال‍ی‌ها بسیار متنوع و چشم ن‍و‌از و بیشتر از طب‍ی‍‍ع‍ت و محیط اطراف زندگی آنان مانند گ‍ل، ک‍‍اس‍ه، م‍‍ا‌ه‍‍ی، پروانه، ش‍‍ان‍ه تشکیل می شود. شهرهای مسجد سلیمان، ان‍دی‍م‍ش‍ک و ای‍ذه از مراکز تولید این محصول می باشد.
گلیم بافی:
هفتگل یکی از بخش‌های شهرستان رامهرمز از مناطق عمده تولید گلیم در استان است که اکثر بافندگان آن ترک زبان و از عشایر قشقایی هستند.
احرامی (سجاده):
نوعی زیرانداز محسوب می‌شود که در قدیم به عنوان سجاده نماز و در ابعاد ۹۰ در ۷۰ سانتی متر تولید می‌شده، اما اکنون در ابعاد مختلف بافته بوده و گاه بافت آن تا طول سه متر به عنوان کناره هم سفارش داده می‌شود. بافت احرامی در خوزستان از سابقه دیرینه‌ای برخوردار است و بر روی دار‌های سنتی دووردی بسته شده و مواد اولیه آن را نخ پنبه و پشم تشکیل است. مراکز بافت احرامی در شهرستان‌های شوشتر، دزفول و بهبهان است.
گیوه بافی:
پاپوشی است بسیار سبک و راحت که تولید آن در شهرستان‌های دزفول، بهبهان و شوشتر رواج داشته و مواد اولیه آن چرم، پنبه و نخ تابیده و پارچه نازک نخی، کتیرا، پوست دباغی شده، موی بز و چسب است که با ابزار سندان چوبی، مشته، درفش، چسنی، دواگیر، چاقو، پراز و ... تولید می‌شود.
نساجی سنتی:
در استان خوزستان به ویژه در شهرهای شوشتر و دزفول از قدمت بسیار بالایی برخوردار بوده تا آنجا که قزبافی (ابریشم بافی) در شهرستان شوشتر به گذشته‌های بسیار دور باز می‌گردد. به طوری که پارچه پوشش خانه کعبه از دیبای شوشتر تهیه می‌شده که به صورت دووردی و چهاروردی بافته می‌شود. از عمد ه محصولات این رشته جاجیم، زیلو، موج، ملحفه و انواع منسوجات است.
عبا بافی:
مرکز بافت عبا در شهرستان بهبهان و از قدمت بالایی در این زمینه برخوردار است، معروفیت عبای بهبهان مدیون کیفیت بالا در بافت و مواد اولیه آن است. عبا در بهبهان از پشم شتر و نیز از پشم نژاد خاصی از گوسفند عربی بافته می‌شود و به جز بازارهای داخلی به کشورهای حوزه خلیج فارس نیز صادر می‌شود.
تولیدات عشایری:
وریس بافی (کارتی)، خورجین، چوقا، حور، توبره، جل مهده و ... از انواع بافته‌های عشایر است. این بافته‌ها که بیش از ۱۰ نوع محصول را شامل می‌شود عمدتا توسط عشایر بختیاری در شمال خوزستان در دامنه‌های جبال زاگرس تولید می‌شود و تمامی مراحل پشم چینی، پشم ریسی، رنگرزی تا مرحله بافت آنها توسط خود عشایر صورت می‌گیرد.
خراطی:
مرکز خراطی خوزستان، شهرستان دزفول است که از قدمت زیادی برخوردار بوده و تولیدات آن در بازار قدیم دزفول کاملا رایج است. محصولات زیبایی از قبیل مبلمان، جالباسی، قلیان، گهواره، سبدهای نگهداری مجلات و روزنامه، میل زورخانه، جا کفشی، ظروف مختلف و قطعات ظریف هنری از عمده تولیدات این هنرو صنعت که مواد اولیه آن انواع چوب است، محسوب می‌شود.
محرق کاری:
قدمت محرقکاری در خوزستان زیاد نیست و رشته‌ای جوان است، اما به دلیل فراوانی مواد اولیه آن در استان، گسترش وسیعی پیدا کرده و هم اکنون در اکثر شهرستان‌ها و در مراکز آموزش صنایع دستی خوزستان به علاقه‌مندان آموزش داده می‌شود. محرق کاری شباهت زیادی به معرق چوب دارد با این تفاوت که تابلو‌های محرق، ساده‌تر و سریع‌تر از تابلو‌های معرق ساخته می‌شود. مواد اولیه این هنر، ساقه جو و گندم است که با تکنیکی بسیار ساده بر روی زمینه پارچه‌ای یا سطوح صاف چسبانده می‌شود.
ورشو سازی:
ورشوسازی دزفول دومین رتبه کشور را داراست و با ظروف بسیار متنوع و کاربردی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. سماور، قلیان، پارچ و لیوان، گلاب پاش، تنگ و قدح، آفتابه و لگن از متداول‌ترین تولیدات این رشته به شمار می‌آید.
میناکاری:
میناکاری روی طلا و نقره از هنرهای خاص استان است که توسط صابئین مندایی در استان انجام می‌شود. تعدادی از هنرمندان این رشته در استان آوازه جهانی دارند و آثارشان منحصر به فرد است. آنان با ظرافت خاصی نقش‌های نخل و قایق روان بر روی کارون و کاروان‌های شتر را بر روی مینای ریخته شده بر قطعات طلا درآورده و دستبند، حمایل، گردنبند، سینه ریز، گوشواره و انگشتر به یادگار می‌نگارند. این آثار علاوه بر جنبه اقتصادی، دارای ارزش هنری بسیار بالایی هستند.
فلزکاری:
در استان خوزستان ساخت وسایل فلزی در شهرهای دزفول، اهواز، مسجد سلیمان، بهبهان، رواج دارد که تولیدات مختلفی از قبیل داس، تیشه، قیچی، قند شکن و ... از محصولات آنان است. آهنگران خوزستان ابتدا فلز را به اندازه و شکل دلخواه بریده و در کوره قرار می‌دهند پس از گداخته شدن و انعطاف پذیری با چکش زدن به شکل مورد نظر در می‌آورند و در آخر با استفاده از سوهان آن را صیقل می‌دهند.
قلمزنی:
قلمزنی بر روی فلزات توسط صبی‌ها انجام می‌شود. روش قلمزنی بر فلزات به این صورت است که ابتدا نقش مورد نظر را بر روی ظرف طراحی کرده و سپس درون ظرف را از محلول قیر مذاب آمیخته با خاکستر یا خاک اره پر کرده و بعد با استفاده از قلم و چکش به نقوش حالتی فرو رفته می‌دهند و سپس قسمت‌های فرو رفته را با خمیر مینا که از اکسید فلزات مختلف تهیه می‌شود آرایش داده و ظرف مورد نظر را در کوره گذاشته و ۳۵۰ درجه حرارت می‌دهند، به این ترتیب لایه لعابی رنگین و شفافی برروی قسمت‌هایی از ظرف فلزی قلمزنی شده به وجود می‌آید.
تولید محصولات پوستی:
خوزستان به علت وجود عشایر بختیاری که بخش‌هایی از این منطقه را قشلاق خود قرار داده اند و همچنین اسکان بسیاری از آنان در این خطه، از نظر تولید پوست موقعیت خاصی را دارا می‌باشد. در این استان به دلیل وجود عشایر بختیاری که کار اصلی شان دامداری است، پوست به وفور یافت می‌شود. با این حال صنایع چرم و پوست چندان رواج نداشته و فقط عده کمی از عشایر آنهم برای رفع نیاز خودشان و برای ساختن لوازم مورد استفاده زندگی مانند مشک و همیان از آن استفاده می‌کنند گاهی نیز از پوست برای دهل که از ساز‌های محلی است استفاده می‌کنند.
منبع: خبرگزاری صدا و سیما
کلیدواژه: استان خوزستان مواد اولیه آن صنایع دستی ان است ک بر روی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۹۴۵۱۹۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
هنرمندان صنایع دستی در اکسپو ۲۰۲۴/ حضور فارس با بسته‌های گردشگری
خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ ششمین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی جمهوری اسلامی ایران _ اکسپو ۲۰۲۴ در حالی در محل دائمی نمایشگاههای تهران برگزار شده که سالن ۲۵ آن به صنایع دستی تعلق دارد. اگرچه غرفه های مربوط به اکسپوی ۲۰۲۴ همگی با موضوع اقتصادی و فعالیت های مربوط به آن است و بسیاری از شرکت های ارائه خدمات در کشور و خارج از کشور حضور دارند؛ اما در سالن ۲۵ نیز تعداد زیادی از هنرمندان صنایع دستی برای چند سال متوالی در این اکسپو شرکت کرده اند و محصولات خود را در قالب یک پکیج اقتصادی به نمایش و فروش گذاشته اند.
این هنرمندان و صنعتگران که تعدادی از آنها نشان مرغوبیت کالا نیز دارند، در تلاش هستند تا ظرفیت این اکسپو استفاده کرده و به معرفی، فروش و بازاریابی بپردازند. در همین حین تعدادی از غرفه ها به صورت زنده کارگاههای صنایع دستی برپا کرده اند و هنرمندانی در غرفه خود مشغول تولید یا تهیه صنایع دستی هستند.
بسیاری از رشته های هنری صنایع دستی و هنرهای سنتی در این سالن از نمایشگاه قابل مشاهده است از جمله میناکاری، خاتم کاری، فیروزه کوبی، معرق و منبت و فرش دستبافت و جواهرات سنتی و زیورآلات.
همچنین در برخی از غرفه های سالن های دیگر تعدادی از صنایع دستی به صورت پراکنده قابل مشاهده است این صنایع دستی معمولاً تولیدات شرکت های اقتصادی است که کار فرهنگی یا هنری نیز انجام می دهند. مانند یک از هلدینگ های اقتصادی که در زیرمجموعه خود، شرکت صنایع دستی نیز دارد و به تولید صنایع دستی فاخر و صادرات آن می پردازد.
در میان سالن های موجود در اکسپوی ۲۰۲۴ مناطق آزاد نیز حضور دارند و به معرفی ظرفیت های اقتصادی خود پرداخته اند و به موضوع گردشگری به عنوان یک صنعت اقتصادی نگاهی نشده است.
در این اکسپو معاونان گردشگری و صنایع‌دستی نیز حضور پیدا کرده و از سالن ها دیدن کردند.
مریم جلالی معاون صنایع دستی در حاشیه بازدید از غرفه گیلان در نمایشگاه ایران اکسپو ۲۰۲۴ (فرصت‌های سرمایه‌گذاری و صادراتی کشور) با بیان اینکه از طریق نمایشگاه ایران اکسپو می توان به بازارهای جهانی راه یافت ادامه داد: همه زنجیره‌های ارزش شعار سال، ارتباط تنگاتنگی با صنایع دستی دارد.
وی افزود: گیلان به عنوان یکی از عناصر هویتی با داشته‌های غنی همچون عناوین شهر خلاق خوراک یونسکو، روستای جهانی چادرشب بافی و قرار گرفتن سه سایت از جنگل‌های هیرکانی این استان در فهرست میراث جهانی، می‌تواند هویت بخش زنجیره‌های ارزش باشد.
جلالی اظهار کرد: بیش از ۲۷ هزار هنرمند صنایع‌دستی در ۴۲ رشته مختلف در گیلان مشغول به فعالیت هستند و هفت شهر و روستای استان نیز با برندهای ملی و جهانی به عنوان شهر و روستاهای صنایع‌دستی معرفی شده‌اند.
معاون صنایع‌دستی و هنرهای سنتی کشور گفت: بنا به سیاست‌ها و اولویت‌های تعیین شده از سوی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گیلان، پس از ثبت جهانی قاسم‌آباد رودسر با محوریت چادر شب‌بافی، برندسازی در سطح ملی با هدف رونق صنایع‌دستی در منطقه بیش از همیشه مورد اهتمام قرار گرفته است و پس از معرفی «فشتکه خمام» با عنوان روستای ملی حصیر بافی، شهر رشت نیز به عنوان شهر ملی رشتی دوزی و چهار روستای گیلان روستای ملی اعلام شد.
معاون گردشگری کشور نیز با حضور در اکسپو و به رغم اینکه گردشگری کمترین سهم را از این اکسپو داشت، این نمایشگاه را به‌منظور مخابره تصویری امن و واقعی از ایران توسط تاجران و بازرگانان خارجی حائز اهمیت عنوان کرد و با اشاره به ارائه ۶۰۰ بسته سرمایه‌گذاری در این رویداد از رشد ۱۸ برابری سرمایه‌گذاری خارجی در حوزه گردشگری از ابتدای دولت سیزدهم خبر داد.
شالبافیان با اشاره به استقبال بیش از ۸۰ کشور و دو هزار تاجر و بازرگان خارجی از اکسپو ۲۰۲۴ ایران افزود: سالن ۲۵ برای عرضه و ارائه محصولات صنایع‌دستی در اختیار فعالان این حوزه قرار گرفته است و در حوزه گردشگری نیز برخی دفاتر خدمات مسافرتی برای تسهیل سفر تجار و ارائه بسته‌های سفر آتی در نمایشگاه حضور دارند.
معاون گردشگری کشور برگزاری این نمایشگاه را با توجه به وقایع اخیر کشور حائز اهمیت دانست و از آن به‌عنوان مهم‌ترین ویژگی اکسپو امسال نام برد و ادامه داد: برگزاری این نمایشگاه نشانگر امنیت موجود در کشور است که این واقعیت تصویری می‌تواند توسط تجار و بازرگانان به دنیا مخابره شود و اندک تردیدهای به وجود آمده به دلیل شرایط اخیر را خنثی کند.
شالبافیان در توضیح ارائه بسته‌های سرمایه‌گذاری در این نمایشگاه گفت: یکی از محورهای فعالیت بازرگانان و تجار می‌تواند سرمایه‌گذاری روی پروژه‌های گردشگری باشد که به این منظور ۶۰۰ بسته سرمایه‌گذاری که فعالیت‌های اداری و مجوزهای آنها اخذ شده آماده شده است.
مدیران کل میراث فرهنگی تعدادی از استان ها نیز از این اکسپو دیدن کردند. محمد ثابت اقلیدی مدیرکل استان فارس در بازدیدش گفت: در حوزه صنایع‌دستی نیز در نمایشگاه ایران اکسپو دو غرفه مجزای صنایع‌دستی با همکاری استانداری فارس در سالن‌های ۴۱، ۴۰ و ۲۵ دائر شده است که وسعت غرفه صنایع‌دستی استان در سالن ۲۵ به بیش از ۱۵۰ متر می‌رسد که در قالب آن ۲۶ هنرمند استان بیش از ۳۰ رشته صنایع‌دستی فارس را معرفی می‌کنند.
در این میان استان فارس تنها استانی بود که با فرصت های صنایع دستی و گردشگری در اکسپو شرکت کرد. در سالن ۴۰ و ۲۵ D هم می توان فعالیت های این استان را مشاهده کرد.
نمایشگاه توانمندی های صادراتی ایران (اکسپو ۲۰۲۴) شنبه ۸ اردیبهشت در محل دائمی نمایشگاههای بین المللی تهران برپا شده و تا چهارشنبه ۱۲ اردیبهشت ادامه دارد. بازدید برای عموم نیز آزاد است.
کد خبر 6092954
بازداشت مروج کودک‌همسری برای تبلیغ آرایشگاه زنانه در اینستاگرام